Auteur: Matthijs

Moeder Gods, niet gesneden rots

icoon075_vDeze icoon stelt een uiterst zeldzaam thema van de Moeder Gods voor, meestal genoemd “Gora Nerukosecnaja” vertaald als “Niet-gesneden Steen”. De benaming vindt haar oorsprong in de tekst van de profeet Daniël (Dan. 2 vers 31-35) waarin deze een droom van koning Nebukadnezar uitlegt. Kerkvaders hebben het beeld gebruikt voor de incarnatie van Christus en het maagdelijke moederschap van Maria. De rots is hier voor de borst van de Moeder Gods afgebeeld. Boven de rots is de regenboog gespannen als symbool van het verbond van God na de zondvloed met Noach (Gen. 9 vers 8-17).

Grootte: 34 x 25 cm●

Moeder Gods Verkwikking van de nood der lijdenden

icoon074_vZeldzame afbeelding van de Moeder Gods met het Christuskind. Kenmerkend is dat Christus op de linkerarm zit van de Moeder Gods en dat zij wijst naar Christus zoals in de iconografie van de Moeder Gods Hodegetria. De Moeder Gods is gekroond en draagt een roze sluier met een blauwe voering, die door het Christuskind wordt aangeraakt. Over het ontstaan en de betekenis van deze icoon is nagenoeg niets bekend.

Grootte: 26 x 35 cm●

Moeder Gods Glykophilousa (Vsysgranie)

icoon069_vDe Moeder Gods houdt haar hoofd licht gebogen en heeft het Christuskind op haar rechterhand. Het Jezuskind kijkt naar de Moeder Gods, heeft in zijn rechterhand een gesloten boekrol en houdt met de linkerhand de kin van zijn moeder vast. De voorstelling is vaak ook in spiegelbeeld afgebeeld. Het Griekse woord glykophilousa betekent “mild beminnende, zoet kussende”; vsysgranie in het Russisch betekent “spelend met het kind”.

Grootte: 27 x 35 cm.●

Joachim en Anna

icoon068_vDe Gouden Poort in Jeruzalem was een ontmoetingsplek voor Joachim en Anna. Deze icoon wordt ook wel “De Tedere ontmoeting” genoemd, ook de naam “De conceptie van Maria” werd soms gebruikt.

Grootte: 20 x 24 cm.●

Beschermengel (Michaël)

icoon067_vIn Rusland sinds de 17e eeuw vooral bij de oud-gelovigen een geliefde icoon. In zijn rechterhand het zegenkruis en in zijn linkerhand het zwaard (symbool van de bescherming).
Als zelfstandig beeldmotief vindt de afbeelding eerst in de late middeleeuwen zijn weg naar het Christelijke Oosten.
In Psalm 91 vers 11-12 staat vermeld: “Want Hij zal aangaande u zijn engelen gebieden dat zij u behoeden op al uw wegen”.

Grootte: 50 x 24 cm.●

De Opstanding

icoon066_vDe oorspronkelijke icoon wordt bewaard in het Byzantijns museum in Corfu-stad. Christus tilt Jozef aan zijn arm uit de Hades. Maria, de koningen van Israël en Johannes de Doper kijken toe. Op Anastasis iconen worden duivels vaak afgebeeld als kleine, zwarte menselijke wezens met vleugels en opstaande haren, die door een engel in de Hades worden gestraft.

Grootte: 28 x 34 cm. ●

Moeder Gods Dumilenije

icoon065_vDeze icoon is oorspronkelijk van een Servische schilder, heeft geen speelse details en de Moeder Gods kijkt strenger. De icoon werd ten tijde van koning Dusan geschilderd, die een zoon van Stefan Decanski was. Deze had de kerk van het Decani-klooster als mausoleum voor zichzelf laten bouwen. De beroemde kloosterkerk is rijk aan fresco’s en heeft een complete iconostase.

Grootte: 36 x 28 cm. ●

Moeder Gods Jerusalimskaja

icoon063_vDe oericoon, die het werk van de evangelist Lucas zou zijn geweest, kwam in 455 van Jeruzalem naar Constantinopel, en van daaruit naar Kiev. Vorst Vladimir gaf de icoon aan de inwoners van Novgorod ten geschenke toen ze christen waren geworden. Nadat Ivan de Verschrikkelijke Novgorod had onderworpen nam hij deze icoon in 1571 als buit mee naar Moskou.

Grootte: 27 x 34 cm●

Moeder gods met kind

icoon062_vDit type icoon heet gewoonlijk “Madonna della Conzolazione” Madonne van de vertroosting en is wellicht af te leiden van het Byzantijnse Hodigitria-type (ofschoon het Kind op de rechterarm van Moeder zit). Het kan ook stammen uit de Kretenzisch-Venetiaanse school. Overigens is dit ttype in Oost en West zeer verspreid

Grootte: 27 x 31 cm ●